’Meer onderscheid met bloemen dan met aardbeien’

In Nederland geteelde vollegrondsaardbeien kunnen alleen gedurende voorjaar en zomer nog de concurrentie aan met kasaardbeien. Dus ging aardbeienkwekerij JAMA op zoek naar een nieuwe teelt om risico’s te spreiden. Ze begonnen met sierkool en staan op het punt pioenroos eraan toe te voegen. Wel onder een geheel nieuwe bedrijfsnaam: Diunt Flowers.

Een perceel van 2 ha ligt begin oktober klaar voor de eerste aanplant van pioenrozen bij Diunt Flowers in het Brabantse Galder. Mede-eigenaar Frank Jansen hoopt met een goede begeleiding van de leverancier van het uitgangsmateriaal dat het gewas net zo’n aanwinst wordt voor de aardbeienkwekerij als sierkool drie jaar eerder. „Ook toen zijn we er met goede teeltbegeleiding gekomen. Natuurlijk is sierkool een eenmalig zaaigewas en pioenroos een meerjarig gewas met bewortelde planten als uitgangsmateriaal, maar ik ben ervan overtuigd dat we voorjaar 2025 een goede kwaliteit pioenen gaan leveren, zoals we nu al doen met aardbeien en sierkolen.”

Buiten comfortzone

Door de enorme groei van kasaardbeien renderen vollegrondaardbeien niet meer in het najaar. JAMA aardbei heeft haar oogstseizoen van vollegrondsaardbei inmiddels fiks heeft ingekort; van mei tot augustus in plaats van tot oktober. „Overschakelen op kas- of stellingenteelt van aardbei zien wij niet zitten vanwege de benodigde investeringen en vergunning. En omdat wij meer iets hebben met een grond- dan een substraattteelt”, vertelt Jansen.

Tel daarbij op dat personeel steeds moeilijker te krijgen is voor de arbeidsintensieve aardbeienteelt dan is het niet gek dat Jansen samen met zijn ouders op zoek is gegaan naar een alternatief gewas in het najaar. Ze richten hun vizier buiten hun comfortzone: bloemen in plaats van groenten, omdat een naburige grootschalige zomerbloemenkweker goed boert.

Nog nooit van gehoord

Op Facebook stuit Jansen op sierkool; een gewas waar hij nog nooit van heeft gehoord of gezien. „Ik deed wat onderzoek via internet, belde eens rond voor wat meer informatie en vroeg teeltadvies. De teelt van sierkool bleek qua timing precies aan te sluiten op de teelt van de aardbeien. Dus, besloten we ervoor te gaan. We schaften gaas, palen en een zaaimachine aan. Met een veilingnummer bij Royal FloraHolland op zak waren we klaar om te starten.”

Andere aanpak

Eind 2020 begint het bedrijf met 2,5 ha dat inmiddels is gegroeid naar 4 ha. Mede doordat ze binnen twee jaar een goede naam weten op te bouwen. „We vertoeven al in het hoogste marktsegment.” Dat is volgens volgens Jansen te danken aan een andere aanpak. Niet enkele rassen telen en die met een maaibalk massaal oogsten, maar ruim twintig soorten handmatig van het land halen, liefst met een lengte van minimaal 70 cm. En uniform geleverd op de emmer; exemplaren met aangetaste knoppen verdwijnen in de prullenbak.

Dagelijks wordt getracht minimaal vijf karren voor de klok te zetten met maximaal twee karren van dezelfde soort. In het hoogseizoen gaat er een volle trailer van 22 karren naar Aalsmeer. Inmiddels komt ook rechtstreekse handel op gang.

Onder de knie

Jansen vindt dat ze de sierkoolteelt met drie seizoenen ervaring aardig onder de knie hebben. Alleen wat betreft het zaaien, zijn nog wat puntjes op de i te zetten. Sowieso maximaal twee jaar zaaien op dezelfde plaats. Gelukkig biedt de circa 30 ha voor aardbeien voldoende ruimte voor vruchtwisseling.

Geprofiteerd wordt van reeds aanwezige apparatuur voor de aardbeienteelt zoals een zelfrijdende spuitmachine met luchtdrukondersteuning van 27 m voor optimale gewasbescherming en elektrische oogstkarren, zeker bij een handmatige oogst. Het watergeven gebeurt via de ondergrondse telescoopberegening die op alle percelen aanwezig is.

Verlaat seizoen

Het sierkoolseizoen komt dit jaar begin oktober een beetje op gang. Jansen schat circa drie weken later dan normaal. Er is drie weken later gezaaid door een nat voorjaar. „Het seizoen startte nog goed. Echter, net toen de kleur eind augustus bij de witte variëteiten erop kwam, zakte de kleur weer terug naar groen. Oorzaak: warm najaar en geen koude nachten. Inmiddels is gelukkig de kleur weer terug.”
De prijsvorming is minder dan in 2022, maar nog wel acceptabel meent Jansen. „De prijs moet echter niet nog verder wegzakken. De komende weken zijn cruciaal. Dat gaat bepalen of we van een slecht of goed seizoen gaan spreken.”

Vervroegde pioenteelt

In week 41 gaan de eerste pioenrozen de grond in. „Hiervoor hebben we gekozen omdat bloementeelt ons bevalt, we nog meer risico willen spreiden en vanwege een betere arbeidsfilm voor het personeel.”

In voorjaar 2025 hopen ze de eerste bloemen te kunnen oogsten waar het begin van vollegrondsaardbeiseizoen weer op aansluit. „Enkele tunnels die voorheen bestemd waren voor aardbeien gaan we nu gebruiken om de pioenen te vervroegen, zodat de oogst minder samenvalt met ons vollegrondsaardbeien­seizoen. Sowieso is de oogst op Brabantse zandgronden vroeger dan in de rest van Nederland.”

Combinatie bevalt

Jansen zit midden in een overnameproces „Dat is best complex. Je moet de Belastingdienst te vriend houden, evenals je ouders”, vertelt hij met een knipoog.

De ingeslagen gecombineerde weg van bloemen en zachtfruit bevalt Jansen in ieder geval. Een voorkeur voor de een of de andere teelt heeft hij niet. „Met bloemen kun je je wel veel meer onderscheiden. Met vollegrondsaardbei ga je op in het collectief.”