’Glastuinbouw positioneert zich in Europa’

Interview Jesse Schevel, Specialist Public, Government & International Affairs Glastuinbouw NL

’Glastuinbouw positioneert zich in Europa’

tekst en beeld Peter van Leth

Als belangenorganisatie opereert Glastuinbouw Nederland nog geen vier jaar als zelfstandige lobbyorganisatie in Brussel. Daarvan kwamen de eerste twee jaar door corona lastig uit de verf. Met lobbyist Jesse Schevel werpen de eerste inspanningen haar vruchten af.

Jesse Schevel is nog maar 24 jaar, maar al routinier in de parlementsgebouwen van de Europese Unie. Sinds april 2022 is hij lobbyist voor Glastuinbouw Nederland in de functie van specialist Public, Government & International Affairs. De elf maanden daaraan voorafgaand was hij ook regelmatig in Brussel te vinden voor LTO Nederland, eerst als trainee, later als adviseur public affairs. Verder heeft Copa Cogeca, de ­Europese koepelorganisatie voor boeren en tuinders, geholpen voor een zachte landing in Brussel, zoals Schevel het zelf typeert. „En het is een kwestie van durf om contact op te nemen met Europarlementariërs, Eurocommissarissen en ministers. Zij staan open om het gesprek aan te gaan over het standpunt van de glastuinbouw omtrent Europese wet- en regelgeving.”

Wat voor vaardigheden heb je als lobbyist nodig om niet gefrustreerd te raken?

„Leuke vraag. Vooral heel veel geduld hebben. Geduld, wat ondernemers vaak niet hebben; zij nemen graag snel beslissingen. Dat herken ik als zoon van een melkveehouder maar al te zeer. Maar de EU draait om beleid en strategie op de lange termijn. Een proces kan makkelijk vijf tot tien jaar duren.

Dat vraagt ook politieke gevoeligheid. Diplomatiek zijn, maar ook niet bang zijn je mening te verkondigen. Bijvoorbeeld door intensief te kijken waar politieke partijen op reageren en daarop je verhaal aanpassen voor het beste bereik. Politieke gevoeligheid geldt ook op lidstaatniveau. Zo hebben sommige partijen binnen Copa Cogeca een duidelijke politieke kleur.
En tenslotte open zijn; open voor andere culturen binnen en mentaliteit van lidstaten. Als je die drie vaardigheden weet op te brengen dan betaalt dat zich uit. Dat begint Glastuinbouw Nederland als jonge zelfstandige lobbyorganisatie in Brussel nu te merken.”

Je opereert immers vanaf de zijlijn. Toch?

„Klopt, we staan aan de zijlijn van de politieke arena. De kunst is echter om binnen de lijntjes te komen. We kunnen niet meespelen, maar kunnen de bal wel soms inwerpen. Dat doe je door politici te voeden met informatie en op die manier het spel te bewegen in jouw richting. Dat is soms lastig, zeker als individuele organisatie. Dus vandaar dat we ook veel optrekken binnen Copa Cogeca.”

Waar staat Glastuinbouw Nederland nu in Brussel?

„Wij zijn nog steeds bezig de glastuinbouw in Brussel strategisch te positioneren. Geen makkelijke opgave, omdat de glastuinbouw vooral een Nederlandse sector is en Europees relatief klein. We zijn bezig het ’glastuinbouwverhaal’ breder te maken om een groter publiek te bereiken. Daarbij zoeken we actief samenwerking op met lidstaten en organisaties in Oost- en Zuid-Europa, die ook een grote tuinbouw kennen, om in Brussel meer aandacht te creëren voor de sector.”

Klopt het dat je doelen vaak niet bereikt?

„Uiteraard gaat het niet altijd naar ons zin en bereiken we ons doel niet. Echter, in Brussel werkt het net even anders dan in Den Haag. In Brussel wordt er al gelobbyd voordat er iets op papier staat. Dat heeft ermee te maken dat alleen de Europese Commissie wetgeving mag voorstellen, niet het Europese Parlement. En voordat de commissie het gepubliceerd heeft, is het de taak van lobbyorganisaties om daar invloed op uit te oefenen. 

Wat er naar buiten komt van de Europese Commissie is vaak een behoorlijke aanpassing van het originele idee. Of we onze doelen niet halen, is dan vaak de vraag. Er wordt vaak onderschat wat al door de lobby is klaargespeeld. Succes is subjectief en laat zich lastig meten. Een lobbysucces kan nog steeds pijnlijk zijn voor telers. Een wetsvoorstel kan vervelend lijken, maar is al tien keer minder zwaar dan de bedoeling was. Dat blijft soms onopgemerkt omdat we deze lobbyinzet niet publiekelijk kunnen communiceren vanwege onze vertrouwensband met politici en belangenorganisaties.”

Kun je voorbeelden noemen?

„De verordening over duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, de SUR, is een goed voorbeeld. We hebben uitzonderingen bereikt voor de glastuinbouw die niet in de oorspronkelijke tekst stonden. De natuurherstelwet is aanzienlijk afgezwakt en past beter bij de karakteristieken van Nederland. Successen, maar dat maakt deze wetten nog niet leuk voor ondernemers.”

De SUR is echter van tafel. Ben jij daar dan blij mee of rouwig om?

„Ik heb daar gemengde gevoelens over. Het meeste onwerkbaar beleid voor telers was al afgezwakt, waarvoor beleid om de beschikbaarheid van alternatieven voor chemische gewasbeschermingsmiddelen te versnellen in de plaats was gekomen. Iets waar telers bij gebaat zijn, naast de eerder genoemde uitzonderingen voor de glastuinbouw. Hoe dan ook, verduurzaming van het middelenpakket komt weer op de agenda. Of dat net zo relatief gunstig is als in de eindtekst van de SUR, is afwachten.”

Hoe belangrijk is het voor de glastuinbouw om een eigen EU-lobbyist te hebben?

„Heel belangrijk. Brussel is heel informeel, dat vraagt wel dat je je gezicht moet laten zien. Actief aanwezig bent. Allereerst is er nog veel onbekend over de glastuinbouw in Brussel. Weinig kennis vooral. Als het op beleid aankomt wordt het nog vaak gelijk geschakeld met de boomteelt, fruitteelt en akkerbouw. Daarom is het belangrijk die nuance tussen de sectoren uit te leggen en dat zelf te doen. Verder is er door klimaatverandering een groeiende behoefte aan glastuinbouw. En dat niet alleen. Als je kijkt naar doelen van de Europese Green Deal, een groener en gezonder Europa, vraagt dat alleen maar meer glastuinbouw. Onder glas zijn de benodigde bloemen, planten en groenten op de duurzaamst mogelijke wijze in Europa te telen. Dat biedt kansen om meer aandacht voor onze sector te vragen.”

Je trekt op in het Tuinbouwteam Brussel waarin ook VBN, GroentenFruit Huis en LTO Nederland zitten. Daar zijn toch niet altijd de belangen hetzelfde?

„Ik heb nog geen tegenstrijdige belangen meegemaakt. Belangen overlappen vaker dan dat er tegenstrijdigheid in zit. Natuurlijk kijkt VBN verder dan de Europese grenzen, maar weegt wel altijd het belang van Nederlandse siertelers mee. Het zijn immers hun leden. Als team houden we het algemene ketenbrede belang voor ogen, meer dan het eigenbelang van afzonderlijke ketenschakels. Bovendien merk ik dat die belangen onderling minder verschillend zijn dan in andere lidstaten, omdat Nederland een handelsland met diverse coöperaties is en er ook veel telers in het buitenland zitten.

Naast het Tuinbouwteam werken we ook nauw samen met Plantum, de koepelorganisatie van veredelaars en vermeerderaars, en de jongerenorganisatie NAJK. Naar het geluid van jonge boeren en tuinders wordt namelijk heel goed geluisterd; ze krijgen vaak meer en soms andere deuren open dan wij.”

Tuinbouw wordt vaak over een kam geschoren met landbouw. In hoeverre bemoeilijkt dat jouw werkzaamheden?

„Klopt, maar dat biedt ook kansen. We zetten ons in ieder geval bewust niet af tegen de landbouw. We moeten het immers samen doen; de land- én tuinbouw. Het voordeel van de tuinbouw ten opzichte van de landbouw is dat we op klimaat en natuur een positief verhaal hebben, ondanks de uitdagingen op gewasbescherming, water, energie en klimaat waar deze sector ook voor staat. De sector is echter zo innovatief dat ze de milieudoelstellingen voor 2027 wil halen en straks in 2040 circulair en klimaatneutraal wil zijn.

Brussel is regelmatig verbaasd hoe progressief de tuinbouw is. Hoe innovatief ze is en vooruit wil, waarbij Europese regelgeving eerder een sta in de weg is dan faciliterend.”

Sierteelt sneeuwt vaak dan weer onder bij voedings­gewassen. Hoe geef je daar een draai aan?

„Dat is inderdaad een lastige. De kennis van sierteelt is in het Europese nog minder dan van glastuinbouw. Een interessante trend in Frankrijk om het belang van sierteelt te duiden is door niet te spreken van ’ornamentals’ maar van ’environmentals’, vrij vertaald: niet van sierteeltgewassen maar van groene gewassen. Met onze Europese partners zijn we in overleg of we deze terminologie vanuit strategisch oogpunt niet breed moeten gaan bezigen. Om te benadrukken dat de sierteelt cruciaal is om de Europese vergroeningsambities te verwezenlijken. Dus niet alleen kijken wat de voedingssector nodig heeft om te verduurzamen, maar ook de sierteeltsector.”

Werkt deze boodschap?

„Met VBN zijn we die nu aan het uitrollen. In ons verkiezingsmanifest voor de Europese verkiezingen van volgend jaar staat het bijvoorbeeld al. Het duikt op in sommige verkiezingsprogramma’s. Dus het begint te landen, maar we zijn er nog niet. Tegelijkertijd zijn we binnen de Copa Cogeca aan het nadenken hoe we het belang van sierteelt voor maatschappelijke vraagstukken als de Green Deal beter kunnen benadrukken.”

Heb jij veel in Brussel uit te leggen betreffende de uitslag van de recentste Tweede Kamerverkiezingen?

„Dat kun je wel stellen. Heel veel. Er is heel veel verbazing, mede omdat Timmermans meedeed en zijn Europese groene boodschap nauwelijks heeft weten te verzilveren. De uitslag komt voor Europa heel onverwacht. Nederland heeft zich betreffende Europa altijd constructief opgesteld, zelfs regelmatig het voortouw genomen. Men dacht met de recente verkiezingsuitslag in Polen dat de rechtse, nationalistische wind iets was gaan liggen. Maar wakkert die nu weer niet aan met de verkiezingsuitslag in Nederland? In Duitsland, Frankrijk en België timmeren nationalistische partijen ook aan de weg. In Italië, waar rechts aan de macht is, is het rechtse soms anti-Europese gedachtengoed best wel populair.

Belangrijk om daarbij te benadrukken dat nationalistische partijen niet per se positiever tegenover de land- en tuinbouw staan. De PVV is dat op diverse onderwerpen, zoals gewasbescherming en energie, bijvoorbeeld niet. Vaak geldt: hoe rechtser je komt, hoe linkser men wordt.
Dit heeft ook invloed op hoe wij de glastuinbouw nationaal en Europees willen positioneren. We hebben geen rechts of links verhaal, maar een maatschappelijk verhaal.”

Bemoeilijkt dat jouw werk?

„Nu niet. Het hangt wel af van wat voor regering en landbouwminister er komen. Als die op minder goede voet staan met Europa dan gaat de Europese Commissie ook anders aankijken tegen het Nederlandse bedrijfs­leven. Nog bepalender voor het land- en tuinbouwbeleid in Brussel zal echter de Nederlandse uitslag van de Europese verkiezingen van volgend jaar zijn.”

’Een lobbysucces kan nog steeds pijnlijk zijn voor telers’

Jesse Schevel, Specialist Public, Government & International Affairs Glastuinbouw NL

Jesse Schevel vertegenwoordigt glastuinbouwbelangen in Den Haag en Brussel

    Jesse Schevel (24 jaar) volgt na zijn gymnasium (2011-2017) de opleiding Systems Engin­eering, Policy Analysis and ­Management (2017-2020) aan de TU Delft met in het laatste jaar een minor Industrial ­Engineering and Sustainable Manage­ment aan de Technische Universiteit van Berlijn.
    Gedurende die minor was Schevel ook stagiaire voor het landbouwministerie op de Nederlandse ambassade in Berlijn.
    Daarna voltooid hij twee masteropleidingen. De master International and European Union Law (2020-2021) aan de Erasmus School of Law en de master Engineering and Policy Analysis (2020-2023) aan de Technische Universiteit Delft.
    Gedurende zijn masters loopt Schevel weer stage bij LNV onder meer als onderzoeker effectief circulair landbouwbeleid en natuurbeheer. Aansluitend is hij assistent-docent Technology, Policy and Manage­ment aan TU Delft.
    In augustus 2021 treedt hij elf maanden in dienst bij LTO Nederland, eerst als trainee EU en internationaal gevolgd door adviseur publieke zaken en communicatie.
    Per april 2022 is Schevel specialist public & government ­affairs en internationale zaken bij Glastuinbouw Nederland.

’De glastuinbouw heeft geen links of rechts verhaal, maar een maatschappelijk verhaal’


    Warning: Undefined array key -1 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/digitaal.bloemisterij.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 965
  • ’Glastuinbouw positioneert zich in Europa’

    Next page

    1.


    Warning: Undefined array key 0 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/digitaal.bloemisterij.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 928
  • ’Glastuinbouw positioneert zich in Europa’

    Next page

    1.